Auteur: Hans Gierkink

Wat is verlatingsangst? Wat zijn de symptomen en hoe zorg je dat je er minder last van hebt? We leggen hier uit waar verlatingsangst vandaan komt en hoe je het bij jezelf en anderen herkent. Ook geven we praktische tips over wat je kunt doen om het hanteerbaar te maken. Zo kun je als single zorgen dat het je minder belemmert bij het krijgen van een relatie. En zorg je dat als je eenmaal in die relatie zit, deze ook goed blijft!

Misschien herken je het: je hebt net iemand ontmoet en vindt hem of haar meteen geweldig. Maar in plaats van dat je ervan geniet, ben je constant onzeker. Je checkt de hele tijd je app, je twijfelt constant of je wel leuk genoeg bent en je wilt dolgraag bevestiging. En als het je lukt die relatie vast te houden, ben je enorm bang dat de ander je verlaat. In plaats van je gelukkig te voelen, voel je je steeds gestrest. Tijd om je verlatingsangst te overwinnen!

Alle antwoorden op jouw vragen over verlatingsangst

Je leest hier alle antwoorden op de vragen die singles ons stellen als het gaat om verlatingsangst:

• Wat is verlatingsangst?
• Hoe uit verlatingsangst zich in een (beginnende) relatie?
• Wat zijn de symptomen van verlatingsangst?
• Wat is de achtergrond van verlatingsangst en wat is onveilige hechting?
• Hoe kun je verlatingsangst overwinnen?

Wat is verlatingsangst

Verlatingsangst is eigenlijk precies wat het woord zegt: je bent bang om verlaten te worden. Omdat in relaties je dieperliggende angst is om afgewezen te worden en alleen te zijn, doe jij alles om een relatie te behouden. Ook als dat ten koste gaat van jezelf. Dit wordt ook wel een angstige hechtingsstijl genoemd. Om de ander bij je te houden, gebruik je allerlei “strategieën” die niet effectief zijn. Dat is niet alleen onprettig voor jezelf, maar ook voor je (potentiële) partner!

Hoe uit verlatingsangst zich in een beginnende relatie

Als je verlatingsangst hebt en je bent single, voel je je vaak erg ellendig en alleen. Je denkt immers dat je pas gelukkig kan zijn als jij een relatie hebt. Daardoor hecht je je vaak heel snel als je eenmaal iemand hebt ontmoet. Ook als het iemand betreft die niet bij je past of niet goed voor je is.

Zit je eenmaal in een (beginnende) relatie, dan voel je je vaak onzeker en ben je voortdurend aan het vechten om de relatie te behouden. Dat resulteert bijvoorbeeld in je te veel aanpassen en niet goed je eigen grenzen aangeven. Of juist in conflicten aangaan, de ander claimen of controleren, of te lang bij iemand blijven die niet bij je past. In plaats van je gelukkig te voelen in een relatie, voel je je regelmatig ongelukkig, onzeker en angstig. En met je onzekere en claimende gedrag vergroot je ook de kans dat je de ander afstoot. Dat er uiteindelijk dus precies gebeurt waar je bang voor bent. Voor je het weet ben je weer alleen!

Toen ik Jornt leerde kennen voelde ik me de eerste paar dates heel vrij en onafhankelijk. Maar toen ik hem eenmaal leuker begon te vinden, veranderde dat. Ik begon me steeds meer zorgen te maken of hij mij wel aantrekkelijk en interessant genoeg vond. Daardoor ging ik me steeds onzekerder gedragen. Ik checkte voortdurend mijn telefoon en begon elke app te analyseren op wat hij voor me voelde. En als ik hem zag gedroeg ik me verkrampt. Toen hij wat afstand begon te nemen heb ik op vrij dramatische wijze laten weten wat ik daarvan vond, waardoor hij erg schrok. Helaas heeft de prille relatie mijn gedrag niet overleefd…

Eva

Wat zijn symptomen van verlatingsangst

Verlatingsangst uit zich op allerlei manieren in een (beginnende) relatie. Hieronder noemen we een aantal symptomen die we vaak in de praktijk tegenkomen. Kijk eens eerlijk welke je bij jezelf herkent.

• Je bent snel en veel verliefd, en bent graag meteen intiem met de ander.
• Je bent bang dat als de ander je echt leert kennen, hij/zij jou niet meer leuk zal vinden.
• Als je iemand hebt ontmoet, ben je constant met hem/haar bezig.
• Je gooit alles in de strijd om te zorgen dat de ander je leuk vindt, ook als dat ten koste gaat van jezelf.
• Je merkt dat (potentiële) partners vaak na een tijdje afstand nemen. Dit brengt veel veel onrust teweeg.
• Als de ander zijn/haar eigen plan trekt, voelt dat al snel als een afwijzing.
• Je fantaseert al vroeg in de relatie over de toekomst (samenwonen, trouwen etc.).
• Je vindt het niks als de ander weggaat. Het liefst breng je zoveel mogelijk tijd samen door.
• Je bent bang dat de ander geïnteresseerd raakt in iemand anders die leuker is en bent snel jaloers.
• Als de ander zijn of haar aandacht aan andere mensen geeft, voel je je al snel tekort gedaan.
• Wanneer de ander niet reageert op je appje of telefoontje, dan denk je dat hij/zij niks meer met je te maken wil hebben.
• Je reageert zelf altijd direct op berichtjes van de ander.
• Je hebt veel bevestiging nodig en vraagt hier veelvuldig om.
• Als de relatie uitgaat of de date stopt zie je alleen maar de mooie kanten van de ander, en ben je geneigd om weer contact te zoeken.
• Je hebt de neiging tot controle, jaloers gedrag, claimen en/of manipulatie.
• Je vecht altijd voor je relatie, ook als je merkt dat de relatie je niet meer gelukkig maakt.

Ik ben iemand die er helemaal voor gaat als ik iemand leuk vind. Ik ben op slag verliefd en doe meteen alles voor mijn nieuwe liefde. Ik verwacht dat ook van de ander. Als het goed zit, waarom dan nog wachten met grote stappen? Mijn exen vonden vaak dat ik veel te snel ging en claimend gedrag liet zien. Ik moet ook wel toegeven dat ik vaak jaloers was, en soms wel eiste dat de ander mij liet zien dat ik op nummer één stond. Ik begin wel in te zien dat ik zelf misschien ook wat moet veranderen in mijn gedrag om een leuke relatie te krijgen en ook te houden.

Mark

De achtergrond van verlatingsangst

Mensen met verlatingsangst hebben vaak de neiging het zichzelf erg kwalijk te nemen dat ze zo reageren. Ze willen niet zo zijn en zich niet zo voelen, maar het lijkt alsof ze zichzelf niet in de hand hebben. Voor een deel klopt dit: verlatingsangst komt namelijk vaak voort uit ervaringen in de (vroege) jeugd.

Als je je als kind onveilig hebt gevoeld, kun je een angstige hechtingsstijl ontwikkelen. Deze angstige stijl en bijbehorende emoties liggen vaak goed verborgen in het onderbewuste. Als je geen liefdesrelatie aangaat of hebt, is er niets aan de hand. Zodra je gaat daten en/of een relatie krijgt, wordt de verlatingsangst echter getriggerd. De nabijheid van een geliefde roept als het ware “oude angstgevoelens” op uit je (vroege) jeugd. Daardoor voel je je alsof je weinig controle hebt en volledig in beslag genomen wordt door je gevoel: angst en onzekerheid!

Onveilige hechting en verlatingsangst

Verlatingsangst is een belangrijk kenmerk van wat ze in de psychologie een angstige, ambivalente of gepreoccupeerde hechtingsstijl noemen. (Dit moet niet verward worden met een hechtingsstoornis, die is ernstiger en lastiger aan te pakken!) Een angstige hechtingsstijl kan bijvoorbeeld ontstaan doordat ouders ten tijde van de opvoeding veel problemen hadden. Denk aan een situatie waarin moeder depressief is, of vader aan de drank is. Maar ook minder heftige situaties kunnen al verlatingsangst veroorzaken. Denk aan een vader die door omstandigheden een tijd lang weinig aandacht geeft of een ziekenhuisopname van de moeder.

Als ouders op het ene moment wel aandacht voor hun kind en zijn/haar emoties hadden, maar het andere moment niet, voelt het kind zich vaak onveilig en onzeker. De ouders kunnen immers elke moment geen aandacht meer hebben of weg zijn! Het kind ontwikkelt een strategie die erop gericht is om de ander bij zich te houden: huilen, claimen en bevestiging zoeken. Of juist aanpassen en het zoete lieve kind zijn. Onderliggend ontwikkelt het kind een overtuiging van “niet goed genoeg” zijn, en angst voor afwijzing en verlating.

Een onveilige hechtingsstijl bepaalt hoe je je voelt in relaties

Wat je vroeger (onbewust) hebt geleerd over relaties, kan later in volwassen relaties weer terugkomen. In feite wordt dat oude gevoel van “niet goed genoeg zijn” of “de ander kan opeens weg zijn” weer getriggerd. Oude angsten kunnen ineens weer opspelen als je partner je niet genoeg bevestiging geeft of afstand neemt. En zeker als je iemand treft die juist bindingsangst heeft, wordt je verlatingsangst nog meer getriggerd. En voor je het weet heb je de poppen aan het dansen.

In relaties ben ik vaak heel onzeker. Mijn laatste partner, Bas, was vrij vaak weg. Ik was voortdurend bang dat hij vrouwen tegen zou komen die aantrekkelijker en spannender waren dan ik. Ik was geneigd hem te controleren en vroeg voortdurend bevestiging. Hij werd daar stapelgek van. Achteraf snap ik wel waar het vandaan komt. Ik had een vader die vaak van huis was. Zijn relatie met mijn moeder was niet goed, maar als kind dacht ik vaak dat dat aan mij lag. Hij is er uiteindelijk met een andere vrouw vandoor gegaan. Het verdriet van mijn moeder heb ik van dichtbij meegemaakt. Ik heb die angst om verlaten te worden zeker meegenomen vanuit vroeger.

Marieke

Ook andere onveilige ervaringen kunnen verlatingsangst veroorzaken: (lange) ziekenhuisopnames, het overlijden van een ouder, gepest worden, het plotseling verlaten worden door een partner, etc. Het is handig om te weten waar het vandaan komt, maar veel belangrijker is: hoe kom je er vanaf!

Verlatingsangst overwinnen: de oplossing

Uit onderzoek is gebleken dat een onveilige angstige hechtingsstijl niet onveranderbaar is. En dat verlatingsangst te overwinnen is. Waaruit bestaat de oplossing? We noemen een aantal belangrijke sleutels.

Herken je eigen symptomen van verlatingsangst

Allereerst is belangrijk om je eigen symptomen te herkennen. Hoe voel je je, wat denk je en hoe gedraag jij je als je last hebt van verlatingsangst? En waardoor word je getriggerd in je verlatingsangst? Welk gedrag van je date of partner gaat bijvoorbeeld vooraf aan jouw verlatingsangst?

Neem verantwoordelijkheid voor je eigen aandeel

Weet dat het gedrag van de ander slechts een trigger is. Jij bent zelf verantwoordelijk om je verlatingsangst op te lossen. Stop met de ander de schuld te geven en ga er zelf wat aan doen!

Vergroot je zelfvertrouwen in liefdesrelaties

Misschien voel je je in het algemeen best tevreden over jezelf. Zoals we gezien hebben ligt er echter vaak een onderliggende overtuiging van “niet de moeite waard zijn” ten grondslag aan verlatingsangst. Vooral als het gaat om een liefdesrelatie. Een liefdesrelatie kan deze overtuiging en de bijbehorende gevoelens van onzekerheid opeens aanwakkeren. Werk aan je zelfcompassie en zelfwaardering zodat je minder afhankelijk van de bevestiging van de ander wordt en meer (zelf)vertrouwen voelt in de relatie.

Leer om te gaan met je angsten

Vaak hebben we de neiging om gevoelens van angst, jaloezie of onzekerheid uit de weg te gaan. Je doet hard je best het vervelende gevoel te negeren. Of je wilt het meteen oplossen, door bijvoorbeeld je partner om bevestiging te gaan vragen. Het werkt echter een stuk krachtiger als je het gevoel van angst durft toe te laten. Door de angst en onzekerheid te doorvoelen verwerk je deze stap voor stap. Als je zelf met deze angst kan dealen en deze niet direct omzet naar gedrag zoals bevestiging vragen of claimen, voel je je tevens een stuk beter en onafhankelijker in een relatie.

Communiceer met je date of partner

Een belangrijke sleutel richting de oplossing is om te communiceren in je relatie over hoe je je voelt. Ook als die relatie nog in de beginfase zit! Ga niet elk uur om bevestiging vragen, maar praat wel overkoepelend over je angst, je wensen en behoeften. En doe dat vooral op een open, niet-aanvallende en respectvolle manier. Houd het bij jezelf. Geweldloze communicatie is hiervoor een heel goede methode. Als je als partners op de hoogte bent van elkaars wensen, verlangen en pijnpunten, kun je je veel sneller veilig voelen in een relatie.

Vroeger voelde ik me vaak erg tekort gedaan als mijn nieuwe vriend te weinig tijd voor mij had. Als hij ging stappen met vrienden was ik stikjaloers, maar zei ik niets. Hij merkte natuurlijk dat er iets was. Na het een paar keer opgekropt te hebben, gooide ik uiteindelijk alles eruit. Maar dat was dan met zo’n felheid dat ik hem alleen maar afschrok en we regelmatig conflicten kregen.
Ik heb geleerd om te kijken wat er onder die boosheid zit. Nu weet ik dat ik me onzeker voel. Ik probeer daar zelf iets aan te doen, maar kan het ook bespreekbaar maken bij mijn huidige vriend. Omdat we er rustig over kunnen praten, is er veel meer wederzijds begrip. Ik voel me vaak al zo opgelucht dat ik het niet meer erg vind als hij weggaat met anderen. En ik moet zeggen, het is ook erg prettig dat mijn vriend er rekening mee houdt. Hij stelt mij gerust door regelmatig even te appen als hij op stap is, erg lief.

Michael

Zoek begeleiding en overwin je verlatingsangst

Het is niet altijd even gemakkelijk om verlatingsangst helemaal in je eentje te overwinnen. Maar met professionele hulp is dat zeker wel mogelijk. Schroom dus niet om begeleiding te zoeken. Wij zijn gespecialiseerd in begeleiding bij het overwinnen van verlatingsangst bij het aangaan van relaties. Hiervoor hebben wij het coachingsprogramma “Laat de liefde werken” ontwikkeld. Via dit programma hebben al vele singles hun verlatingsangst overwonnen: zij zitten nu in liefdevolle relaxte relatie.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en krijg regelmatig tips en nieuwe artikelen. 

Herken je jezelf in verlatingsangst? Of heb je een mening hierover? Hieronder kun je reageren (scrol helemaal naar beneden).

Je voelt niet genoeg voor de ander: wat is er aan de hand? Ben je gewoon niet verliefd (meer) omdat de ander het niet is, of is het bindingsangst die opspeelt? In dit artikel vertellen we hoe bindingsangst en verliefdheid elkaar beïnvloeden. We gaan in op wat je kunt doen als je verliefdheid plotseling verdwijnt. En vertellen hoe bindingsangst daarbij een rol kan spelen. Ook geven we tips over wat je kunt doen als je verliefd bent op iemand die plotseling zegt niets meer te voelen.

Je voelt al weken heftige kriebels in je buik. Je denkt aan niets anders meer dan die ene. Die nacht gebeurt het: een heftige passionele vrijpartij waarbij je nieuwe geliefde emotioneel heel dichtbij komt. Moe maar voldaan val je in slaap.

De volgende ochtend word je echter totaal anders wakker. Je hebt ineens stress in je buik en een benauwd gevoel op je borst. Er komt een pijnlijk besef naar boven: “Ik voel geen enkele verliefdheid meer!” Vervolgens buitelen de gedachten over elkaar heen: van “Wat maakt hij/zij een raar geluid tijdens het slapen!” tot “Het lijkt wel een vreemde!”. Tenslotte denk je nog maar één ding: “…ik moet hier nu weg!”

Kan verliefdheid wel plotseling verdwijnen?

In normale situaties verdwijnt de verliefdheid heel geleidelijk. Soms al na een paar maanden, maar meestal na één a twee jaar. Bij een goede relatie gaat de verliefdheid dan over in “houden van”. En bij minder goede relaties kan de relatie dan op een gegeven moment over zijn: de partners komen erachter dat er zonder roze bril niet genoeg over blijft. Maar wat is er aan de hand als verliefdheid zo plotseling en zo snel, verdwijnt?

Benauwd, stress en piekeren

Mogelijk speelt je bindingsangst hier een rol. Eén van de kenmerken van bindingsangst is namelijk dat verliefdheid plotseling kan verdwijnen. Het ene moment voel je je smoorverliefd. Het andere moment voel je alleen nog maar benauwdheid, druk en stress. Je hoofd slaat helemaal op hol. Je gaat eindeloos piekeren. Want als je opeens niet meer verliefd bent, dan zit er toch iets niet goed en moet je weer uit elkaar, zo redeneer je.

Voordat je vergaande conclusies trekt over stoppen met daten of de relatie beëindigen, is het goed om eens te kijken wat er nu precies aan de hand is. Natuurlijk het kan gebeuren dat er ineens iets aan het licht komt waardoor de verliefdheid van het een op andere moment over is. De ander is bijvoorbeeld vreemdgegaan of blijkt te hebben gelogen over iets belangrijks. Maar we zeiden het al: Dat je de verliefdheid plotseling, van de ene op de andere dag niet meer voelt, is ook een veelvoorkomend verschijnsel bij mensen met bindingsangst. Niet heel bijzonder, maar wel heel vervelend.

Je date of beginnende liefde haakt ineens af

Het is niet alleen naar als het je zelf overkomt, het is eveneens een behoorlijk vervelende ervaring als je gevallen bent op iemand met dit verschijnsel. Want hoe rot is het als je smoorverliefd bent op iemand die zich de ene dag gedraagt als een verliefde puber en zich de volgende dag opstelt als een kil ijskonijn met smetvrees. Als je ergens onzeker en wanhopig van wordt, dan is het dat wel! Wat is er bij die ander aan de hand?

Wat is de aanleiding dat de verliefdheid verdwijnt

Het plotseling verdwijnen van verliefdheid als je bindingsangst hebt, wordt veroorzaakt door een trigger. Dit is een gebeurtenis die in sterke mate de bindingsangst activeert. Meestal een gebeurtenis waarbij de ander emotioneel heel dichtbij komt. Denk bijvoorbeeld aan een passionele vrijpartij waarbij er veel emotionele verbinding is. Of het moment dat je date voorstelt om samen in een klein tentje drie weken op vakantie te gaan op een verlaten weidse steppe. Of als je date vraagt: “We zijn nu vijf weken aan het daten, zullen we het nu een relatie noemen en ga je dan morgen mee naar mijn ouders?” Zo kunnen we nog wel tientallen voorbeelden bedenken.

Elke gebeurtenis waarbij je als “bindingsangstige” het gevoel krijgt dat de ander een claim op je kan leggen, dat je nu verplichtingen hebt jegens de ander of dat je van alles moet en je autonomie kwijt bent, kan verschijnselen van bindingsangst triggeren. En daarmee ook plotseling de verliefdheid doen verdwijnen.

Andersom: als je verliefd bent op iemand met bindingsangst, heb je juist de neiging om die ander heel dicht bij te willen halen en zekerheid te zoeken. Terwijl je date of partner jouw gedrag in dat geval weer als claimend kan ervaren. Je kunt daarmee zomaar de ander triggeren en daarmee zijn of haar bindingsangst activeren. Terwijl je je van geen enkel kwaad bewust bent.

Wat is verliefdheid biologisch gezien?

Om te begrijpen wat er nu precies gebeurt als je verliefdheid plotseling verdwijnt, moeten we eerst kijken naar verliefdheid als biologisch fenomeen. Er worden hormonen en neurotransmitters (onder andere: fenylethylamine, noradrenaline, adrenaline, endorfine, dopamine en oxytocine in de hersenen aangemaakt als je nabij de persoon bent waarop je verliefd bent.  Deze geven je dus dat fantastische gevoel!

Verliefdheidshormonen kunnen niet plotseling verdwijnen

Verliefdheidshormonen zitten in dezelfde categorie als verslavingshormonen. Want ze activeren dezelfde hersengebieden als bij bijvoorbeeld een cocaïne verslaving. Daar kun je ook niet plotseling, binnen een dag, van afkicken. Ook al kick je cold turkey af, het verlangen verdwijnt pas geleidelijk. Zo zit dat ook met verliefdheidshormonen en verliefdheid. Die zijn niet van de ene op de andere dag uit je lijf verdwenen. Als je verliefdheid ineens verdwijnt, is er dus iets anders aan de hand.

Stresshormonen overschaduwen de verliefdheidshormonen

Als de bindingsangst geactiveerd wordt door een trigger, worden er allerlei andere hormonen en neurotransmitters aangemaakt. De belangrijkste daarvan is het stresshormoon cortisol.

Als de invloed van dit stresshormoon op je hersenen groter is dan de invloed van de liefdeshormonen, voel je je verliefdheid dus niet meer. Je verliefdheid wordt dan helemaal overschaduwd door het gevoel van benauwdheid, druk op je borst, behoefte aan veel ruimte, kortom… bindingsangst.

Dus om de vraag “Ben ik gewoon niet verliefd meer of komt dat door bindingsangst?” te beantwoorden: Vaak zijn bindingsangst én verliefdheid er tegelijkertijd. En er kunnen situaties ontstaan waarbij de bindingsangst de verliefdheid ineens overstemt. Dus als je ineens niets meer voelt, is het goed om te kijken wat er vlak daarvoor is gebeurd!

Maar ik word helemaal niet verliefd

Bij sommige mensen overstemt de bindingsangst zelfs altijd de verliefdheid. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je in de pubertijd maar één keer echt verliefd bent geweest en daarna nooit meer. Natuurlijk, het is theoretisch mogelijk dat je nooit meer een goede persoon bent tegengekomen. Maar de kans is groter dat je verliefdheidshormonen het sinds die tijd door bindingsangst nooit meer van je stresshormonen hebben gewonnen.

Daarom is het goed om eens te onderzoeken of je bindingsangst hebt jij hebt als je het bovenstaande herkent.

Hoe belangrijk is verliefdheid eigenlijk?

Als jij nooit meer verliefd wordt, of je verliefdheid vaak na een korte tijd plotseling weer uitdooft, kun je jezelf allereerst de vraag stellen hoe belangrijk en maatgevend verliefdheid is. Wij vinden dat verliefdheid vaak overschat wordt als maatstaf voor het krijgen van een goede relatie. Verliefdheid is zelfs niet nodig. Lees hier meer over hoe wij denken over verliefdheid.

Wat doe je als de verliefdheid heel plotseling verdwijnt?

Als jouw verliefdheid heel plotseling verdwijnt is het heel belangrijk is het om jezelf te realiseren dat je mogelijk nog steeds verliefd bent, maar dat stresshormonen het tijdelijk hebben overgenomen. Dus geen reden voor paniek. En zeker geen reden om het meteen uit te maken!

Het is wel goed om emotioneel en fysiek wat afstand te nemen. Je lijf en je brein moeten even tot rust komen zodat de stresshormonen weer afgebroken kunnen worden. Het is vervolgens raadzaam om te onderzoeken wat de “trigger” zou kunnen zijn die dit veroorzaakt heeft. En vervolgens aan je date of partner uit te leggen wat er aan de hand is met je en wat je nodig hebt.

Het is heel goed mogelijk dat je de verliefdheid vanzelf weer gaat voelen als de stress/ bindingsangst weer wat afgezakt is. Dat kan een paar uur tot een paar dagen duren, mits je de gelegenheid hebt om helemaal tot jezelf te komen.

Wat doe je als de ander ineens niet meer verliefd is?

Verandert jouw date of partner van de ene op de andere dag van een gepassioneerde casanova in een teruggetrokken ijsklomp? Dan is het belangrijk om de ander te vertellen wat er mogelijk aan de hand kan zijn. Ook kun je hem of haar bevragen: is er iets gebeurt wat mogelijk te dichtbij kwam of onprettig aanvoelde? Probeer hem of haar gerust te stellen. Als de ander het uit wil maken, leg dan uit dat je in dit soort situaties geen overhaaste beslissingen moet nemen.

Wat daarnaast belangrijk is, is dat degene met bindingsangst de ruimte moet hebben om tot zichzelf te komen. De stresshormonen moet het lijf uit. Dus hoe meer ruimte en afstand je de ander geeft, hoe sneller de verliefdheid weer terug is.

Laat je niet gek maken

Goed mogelijk dat het bovenstaande helemaal in gaat tegen je natuurlijke reactie. Je wilt die ander juist dichterbij halen, omdat je onzeker wordt van dat afstandelijke kille gedrag. Als je al geen last had van verlatingsangst, dan wordt dat juist nu getriggerd. Toch is het dan belangrijk om je hoofd koel te houden en die ander alle ruimte te geven om tot zichzelf te komen. Focus je op de langere termijn: hoewel het nu rot voelt, kom je er op langere termijn beter uit.

Verliefd op iemand met bindingsangst? Voorkom triggers!

De beste aanpak als je verliefd bent op iemand met bindingsangst is het voorkomen triggers. Ga met elkaar in gesprek over welke situaties of gebeurtenissen de ander een gevoel geven van benauwdheid, stress, geclaimd voelen, etc.

Door bijvoorbeeld: “Ik hou van je” te zeggen tegen je geliefde met bindingsangst, kun je hem of haar al helemaal “in de bindingsangst” jagen. Iemand met bindingsangst heeft het idee dat hij of zij dat dan terug moet zeggen terwijl dat nog niet zo gevoeld wordt. Of dat wanneer je van elkaar houdt, je opeens aan allerlei voorwaarden en eisen moet gaan voldoen.

Verliefd zijn op iemand met bindingsangst is niet gemakkelijk. Die ander wil meestal veel minder snel dan jij. Bouw de dates en relatie rustig op en kijk of je zoveel als mogelijk de triggers kan voorkomen. Daarentegen is het ook belangrijk dat degene met bindingsangst zichzelf uitdaagt en ook stapjes zet richting de relatie en een fijne verbinding. Het moet van beide kanten komen.

Conclusie

Kortom: is de verliefdheid heel plotseling verdwenen? Laat je niet gek maken en neem even wat rust en ruimte. Dan komt het vaak weer goed. En komt de verliefdheid al jaren niet, maar heb je een enorm leuke partner gevonden waar voor de rest alles goed zit? Ga ervoor, geniet: ook zonder verliefdheid kun je een toprelatie krijgen!

Hoe kunnen wij je helpen bij problemen met verliefdheid?

Kom je door het ontbreken van verliefdheid bij jezelf of je dates telkens maar niet tot een vervullende duurzame relatie? Terwijl dat wel iets is waar je naar verlangt? Dan wordt het tijd om professionele hulp in te schakelen. Via ons coachingsprogramma Laat de liefde werken” hebben we al honderden singles geholpen die fijne liefdevolle relatie te krijgen, met en zonder verliefdheid! Wacht dus niet langer en zet ook die eerste stap naar een fijne relatie.

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en krijg regelmatig tips en nieuwe artikelen.

Herken je jezelf in het bovenstaande? Of wil je je mening hierover geven? Reageer dan hieronder (scrol helemaal naar beneden).

In dit artikel lees je hoe de dynamiek van aantrekken en afstoten eruit ziet. We gaan hierbij in op de achterliggende psychologie en de dieperliggende oorzaak van het aantrekken en afstoten. Tenslotte geven je tips hoe je deze emotionele achtbaan kunt voorkomen.

“Constant dat aantrekken en afstoten: het voelt als een emotionele achtbaan waar ik helemaal gek van word! Het put me helemaal uit. Als hij/zij toch eens stopte en eens normaal zou reageren, zou het zo veel fijner en rustiger zijn!”

Dit is iets dat we regelmatig terug horen tijdens onze coachingsgesprekken. Tijdens de datingfase, en ook in (beginnende) relaties, komt het “spel van aantrekken en afstoten” heel vaak voor. Het ene moment is er veel intimiteit en emotionele nabijheid, het andere moment is er ineens veel afstand. Soms lijkt het zelfs alsof je daardoor in een emotionele achtbaan zit. Als je dit herkent, ben je zeker niet alleen. We gaan er vanuit dat ongeveer 40% van de mensen hier wel eens mee te maken heeft.

Maar wat is het precies? Wat is de achterliggende psychologie achter het aantrekken en afstoten? En vooral: wat kun je doen om het te voorkomen of te doorbreken?

Hoe ziet de emotionele achtbaan van aantrekken en afstoten er precies uit?

Als je dit leest, heb je het zelf hoogstwaarschijnlijk ook meegemaakt: je ziet elkaar veel en hebt het heerlijk met elkaar. Je deelt je gevoelens met elkaar en laat jezelf zien. Je hebt het idee dat het helemaal de goede kant opgaat en droomt al van een mooie toekomst samen. Maar dan ineens ontstaat er afstand. Er is plotseling minder contact. Je droombeeld valt in duigen.

“Eindelijk weer wat ruimte voor mezelf!”, denkt degene die afstand neemt. “Help, hij of zij vindt me niet meer leuk en wil er mee stoppen!”, denkt degene die achterblijft. Een bron van onzekerheid en irritatie. Soms leidt dit tot ruzie en conflicten, waardoor er nog meer afstand ontstaat. Maar, als beiden weer afgekoeld zijn zoeken ze elkaar toch weer op. En begint het spel van aantrekken en afstoten weer van voren af aan.

En dat gebeurt dan niet één keer, maar meerdere keren achter elkaar. Totdat één van de twee er genoeg van heeft en een punt achter de relatie zet. Wéér een mislukking erbij…

Wat is de psychologie achter die emotionele achtbaan van aantrekken en afstoten?

De belangrijkste oorzaak van het verstrikt raken in een patroon van aantrekken en afstoten is een verschil in behoefte aan emotionele intimiteit. En vooral ook hoe lang die emotionele intimiteit voor iemand prettig is. Daarbij kunnen we twee rollen onderscheiden. De rol van de persoon die veel emotionele intimiteit nastreeft en de persoon die de emotionele intimiteit snel teveel wordt.

Laten we eens kijken hoe die rollen eruit kunnen zien.

Mike verlangt ernaar om Elise veel te zien. Hij wil vaak contact en denkt heel veel aan haar. Daarom checkt hij continu zijn telefoon en stuurt hij haar dagelijks vele berichtjes. Als ze bij elkaar zijn, deelt hij gemakkelijk zijn gevoelens. Hij geeft veel aandacht aan haar, wil haar steeds aanraken en wil ook graag veel aandacht en bevestiging. Het liefst zou hij helemaal versmelten met Elise.

Elise vindt Mike een hele leuke man. Maar waar ze hem bij de eerste dates fantastisch vond, begint ze nu ook wat minpunten bij hem te ontdekken. Hierdoor begint ze twijfelen. Daarnaast heeft ze veel ruimte voor zichzelf nodig. Op de momenten dat ze elkaar niet zien, heeft ze er niet zoveel behoefte aan om contact met Mike onderhouden. Er zijn zoveel andere dingen te doen. Ondanks dat ze hem leuk vindt, voelt ze niet het verlangen om continu veel tijd aan elkaar te besteden en veel bij elkaar te zijn.

Elise zal in dit voorbeeld degene zijn die afstand neemt. Als zij dat heel plotseling doet en haar eigen gevoelens en behoeftes daarin niet kenbaar maakt, kan het zijn dat Mike nog veel onzekerder wordt. Misschien gaat hij dan wel claimend of jaloers gedrag vertonen om Elise weer naar zich toe trekken. Waardoor Elise nog meer afstand gaat nemen.

Misschien herken je je in min of meerdere mate in één van deze twee rollen. Mogelijk zelfs in beide rollen bij verschillende personen.

De dieperliggende oorzaak: onveilige hechting

De psychologie achter het aantrekken en afstoten is meestal de onveilige hechting van één van de twee personen. Vaak ook speelt dit bij beiden. Als er sprake is van een onveilige vermijdende hechtingstijl, wakkert veel nabijheid en emotionele intimiteit benauwdheid, stress en twijfels op. Iemand met een onveilige angstige hechtingsstijl heeft juist veel behoefte aan emotionele intimiteit om het gevoel van onzekerheid weg te nemen.

Omdat die behoefte aan emotionele intimiteit dus verschillend is, leidt dat tot verschillende verwachtingen en behoefte aan contact. En als daar niet over gepraat wordt, ook tot veel misverstanden en nare gevoelens.

Degene die het meest behoefte heeft aan emotionele intimiteit heeft in een relatie met aantrekken en afstoten vaak last van “verlatingsangst”. In ons voorbeeld is dat de rol van Mike. Degene die het meest behoefte heeft aan ruimte ervaart vaak “bindingsangst”, de rol van Elise.

Hoe doorbreek je het patroon van aantrekken en afstoten?

“Als die ander niet telkens zoveel aandacht zou vragen!” of “Als die ander toch niet elke keer zoveel afstand zou nemen!” horen we vaak van onze coachklanten. Het is natuurlijk gemakkelijk om de schuld bij de ander te leggen. Maar zo werkt het niet. Het is ook belangrijk naar jouw eigen aandeel te kijken. Hieronder enkele tips om dit patroon te doorbreken:

Tip 1: Word je bewust van je eigen behoeftes, je rol en je gedrag

Het patroon van aantrekken en afstoten doorbreken begint als jullie je beiden bewust worden van:

1. je eigen behoeftes (bijvoorbeeld hoe vaak wil jij de ander zien?);
2. je rol (ben jij degene die afstand neemt of juist graag nabijheid zoekt? Heb je daarbij last van bindingsangst of verlatingsangst?);
3. het daaruit volgende gedrag (wat doe je in zo’n situatie?).

Wat goed werkt is om deze drie zaken eerst beide eens voor jezelf op te schrijven, het liefst zo precies mogelijk.

Tip 2: Deel je behoeftes, je rol en je gedragingen met elkaar

Door uit te spreken en helder te krijgen waar jullie verschillen in behoeftes aan contact en intimiteit liggen, kun je ook meer rekening met elkaar gaan houden. Dit betekent niet dat de één zich helemaal aan de ander moet gaan aanpassen, maar dat je een middenweg zoekt die voor beide acceptabel is. Je zult allebei water bij de wijn moeten doen en je daarnaar moeten gaan gedragen.

Dat betekent aan de ene kant de ander wat meer ruimte geven (als je vooral verlatingsangst hebt) en aan de andere kant wat buiten je comfort zone gaan en de ander iets dichterbij laten dan je normaal zou doen (als je vooral bindingsangst hebt).

Het is belangrijk dat in dit gesprek uitspreekt hoe je je beide voelt in bepaalde situaties en ook wat je behoeftes zijn. Waar krijg je het benauwd van? Wat levert stress op? Wat maakt je onzeker? En wat heb je nodig? Pas als je je gevoelens en behoeftes met elkaar durft te delen en echt je kwetsbaarheid laat zien, zul je merken dat je dichter bij elkaar komt. Door het inzicht en begrip wat je dan voor elkaar krijgt, doe je beide gemakkelijker concessies. En je gaat daardoor gemakkelijker en ook meer rekening met elkaar houden.

Tip 3: Maak concrete afspraken met elkaar

Vanuit deze nieuwe inzichten en het begrip voor elkaar is het ook belangrijk dat je nieuwe afspraken met elkaar maakt. Hoe ga je in de toekomst met elkaar om? Dus hoe vaak en hoe lang wil je elkaar zien? Hoe vaak stuur je elkaar berichtjes? Hoeveel bevestiging geef je elkaar? Doe dit bij alle punten waar je verschillende behoeftes en wensen hebt qua intimiteit.

Tip 4: Maak jullie gedrag bespreekbaar als iemand toch uit de bocht vliegt

Verwacht niet dat als je concrete afspraken gemaakt hebt over de nieuwe manier waarop je met elkaar omgaat, het gelijk altijd goed zal gaan. Er zullen altijd momenten zijn dat jij of de ander uit de bocht vliegt qua gedrag. Bijvoorbeeld door weer veel te veel contact en bevestiging te zoeken of juist door veel afstand te nemen en weinig meer van je te laten horen.

Door dit gedrag van de ander feitelijk te beschrijven en te vertellen wat het gevoelsmatig met jou doet, maak je het weer bespreekbaar. Daardoor ga je elkaar steeds beter begrijpen, krijg je steeds meer vertrouwen in elkaar en raak je beter op elkaar afgestemd. Dit is één van de krachtigste methodes om het patroon van aantrekken en afstoten te doorbreken.

Zoek begeleiding en doorbreek het patroon van aantrekken en afstoten

Lukt het maar niet om zelf het patroon van aantrekken en afstoten te doorbreken? Dan is het coachingsprogramma “Laat de liefde werken” wat voor jou. Dit is een coachingsprogramma dat we speciaal ontwikkeld hebben voor singles die hun leven goed op orde hebben, maar nog regelmatig vastlopen in liefdesrelaties. In dit coachingsprogramma gaan we uitgebreid aan de slag met bindingsangst, verlatingsangst en de dynamiek van aantrekken en afstoten. We lossen we dit probleem – en alles wat erbij komt kijken – definitief op. Vele honderden singles gingen je al voor en hebben nu een fijne relaxte duurzame relatie. Kom eens gratis en vrijblijvend met ons praten en hoor hoe wij ook jou kunnen helpen.

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en krijg regelmatig nieuwe artikelen in je mailbox.

Heb je ook een mening hierover of herken je jezelf in dit artikel? Scrol dan helemaal naar beneden en reageer hieronder.

Dit artikel gaat in op het effect van grote stappen en gebeurtenissen bij mensen die bindingsangst of verlatingsangst hebben. Het ontmoeten van de ouders is daar een mooi voorbeeld van. Hoe komt het dat dit soort gebeurtenissen bij het daten of in een beginnende relatie zoveel weerstand of stress oproepen? Je leest in dit artikel alle tips hoe je hier gemakkelijker mee om kunt gaan.

Een weekend samen naar Parijs? Dat klinkt enorm romantisch. Voor sommige mensen kan dit het daten of de beginnende relatie echter al ruïneren voordat ze zelfs nog maar op weg zijn! In plaats van zich hierop te verheugen, ervaren zij enorme stress. En dat is niet alleen zo bij een weekendje weg, maar ook bij andere zogenaamde “grote stappen”. Denk aan: het afspreken dat je vanaf nu “een relatie” hebt, het voorstellen van de ander aan vrienden, het bezoeken van elkaars ouders, een langere vakantie samen of het in een latere fase gaan samenwonen. Wat door anderen als een blije gebeurtenis wordt ervaren, zorgt bij hen voor heftige emoties en problemen. Waarom roepen deze “grote gebeurtenissen” zoveel heftige emoties op en wat kun je er aan doen?

Vooral mensen met bindingsangst en/of verlatingsangst reageren heftig

Natuurlijk vindt bijna iedereen zo’n nieuwe stap wel spannend. Er zijn echter twee groepen mensen bij wie het plaats vinden van grote gebeurtenissen binnen een relatie, of het iets te lang uitblijven hiervan, onevenredig veel heftige emoties oproepen. Dat zijn de mensen die (wat) last hebben van bindingsangst en de mensen die (wat) last hebben van verlatingsangst. Dit is best wel een grote groep mensen. Namelijk 40% van de Nederlanders zit in één van beide of beide groepen. Als (het uitblijven van) deze grote gebeurtenissen ook bij jou voor onevenredig veel stress, angst, benauwdheid of onzekerheid zorgen, kan het zijn dat jij hier ook bij hoort.

Wat gebeurt er als je bindingsangst hebt?

Als je bindingsangst hebt, zorgt een grote gebeurtenis vaak voor gevoelens van benauwdheid, stress, beklemdheid en veel twijfelgedachten. Elke grote gebeurtenis zorgt er voor je gevoel namelijk voor dat je onafhankelijkheid “ingeperkt” wordt.

Eigenlijk is het “je onbewuste” dat hier een woordje meespreekt. Het onbewuste ziet het verlies van onafhankelijkheid als een gevaar. Het wil je vervolgens helpen om dat gevaar te bezweren en zorgen dat je je weer goed gaat voelen. Daarvoor wil het dat je (emotionele) afstand neemt. Dus zorgt het dat je allerlei negatieve gevoelens en twijfels krijgt, zodat je die afstand gaat nemen. Het liefst wil je onbewuste die grote gebeurtenis voorkomen of ongedaan maken.

Door afstand te nemen voel je je weer beter

Als jij je niet bewust bent van hoe het werkt, ga je dus inderdaad (emotionele) afstand nemen van je date of partner, zodat je je weer onafhankelijk kan voelen. Dat doe je bijvoorbeeld door minder te communiceren, of helemaal niets meer te laten horen. Of door aan te geven dat je die ander even niet meer wil zien. Je gaat twijfelen aan de ander of aan je relatie. Ook dit zorgt weer voor afstand. Pas als er een tijd lang genoeg afstand geweest is, of als je het daten zelfs hebt gestopt of de relatie hebt verbroken, voel je je weer beter.

“Verplichtingen” zorgen voor druk

We zeiden het al: bij bindingsangst ben je bang om je onafhankelijkheid te verliezen. Een belangrijke reden waarom je je zo slecht voelt, twijfelt en afstand wilt nemen bij een grote gebeurtenis, is omdat je denkt dat er vanaf dat moment allerlei verplichtingen op je rusten. Als je bijvoorbeeld afspreekt dat je “een relatie” hebt, zou je het volgende kunnen denken:

Omdat we nu een relatie hebben…
• moeten we elkaar drie keer per week zien;
• moet ik nu elke dag minimaal een uur appen;
• moet ik nu elke zondagochtend mee naar zijn/haar moeder;
• moeten we elke keer vrijen als we bij elkaar slapen;
• mag ik niet meer stappen met mijn vriend(inn)en;
• moet ik me altijd verliefd en blij voelen;
• mag ik geen ruimte meer nemen voor mezelf.

Veel stress doordat je denkt dat van alles moet en niets meer mag

Als dat de beelden en overtuigingen zijn die jij bij een relatie hebt, hoe leuk is een relatie dan nog? Je moet van alles en mag niet veel meer. Ook bij alle andere grote gebeurtenissen zijn er vaak veel veronderstelde “moetens” en “mag niet meer’s”. Geen wonder dat je het benauwd krijgt en veel stress ervaart!

Onderzoek of jouw gedachten, beelden en overtuigen wel kloppen

De oplossing is om je af te vragen of al de gedachten, beelden en overtuigingen die je hebt bij een grote gebeurtenis, wel kloppen. Moet je echt een uur appen per dag? Moet je elkaar echt drie keer per week zien? Ga het eens met elkaar bespreken. Bepaal zelf wat jullie beide fijn vinden. En wat als alle “moeten” nu een “mogen” zouden worden en “mag niet meer’s” veranderen in “mag nog steeds”? Dan wordt een relatie al weer een heel stuk leuker.

Wat gebeurt er als je verlatingsangst hebt?

Als je verlatingsangst hebt, heb je juist een groot verlangen en grote drang naar al die “grote gebeurtenissen”. Een grote gebeurtenis geeft je juist extra zekerheid en het iets te lang uitblijven ervan enorme onzekerheid, twijfels en stress. Je bent heel veel met die ander, het daten of je relatie bezig uit onzekerheid. “Vindt die ander me nog wel leuk genoeg?” “Gaat hij/zij het dit weekend uitmaken? Hij/zij heeft me immers al drie dagen niet meer geappt!” Een grote gebeurtenis zorgt ervoor dat alle stress, onzekerheid en twijfels over jezelf tijdelijk verdwijnen. Een grote gebeurtenis is voor jou een bevestiging dat die ander je wél wil, dat je wél leuk bent.

Te veel bezig met al die grote gebeurtenissen

Het gevolg van die drang naar zekerheid en bevestiging is dat je in je gedachten al heel snel veel bezig bent met deze grote gebeurtenissen. Je droomt al bij je eerste date van een relatie. Je wilt de ander zo snel mogelijk aan je vrienden voorstellen, zodat je kan laten zien dat jij in staat bent een leuke relatie te hebben. Je wilt meteen horen dat de ander met je op vakantie wil, zodat je bevestigd wordt in dat de ander écht bij je wil zijn. In gedachten zie je al hoe jullie er uitzien op jullie bruiloft.

Hierdoor loop je het risico dat je veel te snel gaat en die ander juist daardoor afstand gaat nemen of zelfs afhaakt. Of dat je onevenredig emotioneel wordt als de ander niet hetzelfde wil als jij, en je in allerlei conflicten terecht komt. Je krijgt daardoor precies het tegenovergestelde van wat je het allerliefst wilt…

Koppel de gebeurtenis los van jezelf

Een oplossing is om je af te vragen of het wel of niet plaatsvinden van de grote gebeurtenis echt een voorwaarde is voor je levensgeluk. Of is het vooral je hang naar bevestiging die maakt dat je die grote stap zo snel mogelijk wil maken? Wees eerlijk naar jezelf.

Stelt de relatie echt niets voor zolang je zijn of haar ouders nog niet ontmoet hebt of wil je vooral bevestiging dat de ander het serieus met je meent? Is het écht een goed idee om meteen 3 weken mee te gaan op de al door de ander geplande vakantie of vind je vooral het idee romantisch? Kun je echt alleen gelukkig zijn als de ander meteen met je samenwoont of voel je de terughoudendheid van de ander als persoonlijke afwijzing? Praat met de ander over verschillende wensen en verwachtingen, zonder dat je het meteen als een persoonlijke afwijzing ziet als de ander wat minder snel wil.

Focus op andere belangrijke dingen in je leven en werk aan je eigenwaarde

Een andere oplossing is om te proberen die drang naar bevestiging en zekerheid meer los te laten. Breng je focus naar andere belangrijke dingen in je leven. Dat is natuurlijk gemakkelijker gezegd dan gedaan. Het is een proces en dat kost tijd. Werken aan je eigenwaarde en zelfvertrouwen kunnen je daarbij enorm helpen. Overtuig jezelf ervan dat je een leuke man of vrouw bent die heel veel te bieden heeft in een relatie. Dan hoef je niet meer bang te zijn dat die ander wegloopt. Of dat dit je enige kans is op liefde. Die grote gebeurtenissen heb je dan niet meer op stel en sprong nodig om zekerheid te krijgen.

Onderzoek of jij ook last van bindingsangst of verlatingsangst

Herken je deze heftige emoties en twijfels bij grote gebeurtenissen of juist bij het uitblijven van grote gebeurtenissen? Onderzoek dan eens of jij ook kenmerken van bindingsangst of verlatingsangst hebt. Als dat zo is, weet dan dat het mogelijk is om deze te overwinnen.

Ben jij succesvol in je werk, heb je een rijk sociaal leven en doe je leuke dingen? Maar mis je nog die leuke relatie? Dan is ons coachingsprogramma “Laat de liefde werken” zeker iets voor jou. Ons programma bewijst al jaren dat je wel degelijk invloed kunt hebben op je eigen liefdesleven. De singles die ons programma volgden wilden allemaal een relatie met iemand die écht bij ze past, zonder gedoe en getwijfel. Een relatie waarin ze zichzelf kunnen zijn en ze echte liefde ervaren. En dat is ze gelukt. Heb jij ook helemaal genoeg van alle dating- en relatiegedoe en ben je gemotiveerd om aan jezelf te werken? Kom dan ook eens met ons praten!

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en je wordt regelmatig geattendeerd op nieuwe blogs en artikelen.

Herken je jezelf in dit artikel? Of heb je een mening hierover? Reageer dan hieronder.