Single: is er iets mis met mij als ik bindingsangst of verlatingsangst heb?

Opnieuw vol vertrouwen in een nieuwe relatie te stappen en jezelf (opnieuw) verbinden met die ander: veel singles hebben daar moeite mee. Misschien herken jij dit ook wel. Teleurstellingen en ongewenste gedragspatronen (bijvoorbeeld telkens aantrekken en weer afstand nemen) in vorige relaties maken die stap niet gemakkelijker. Woorden als bindingsangst en verlatingsangst duiken dan al snel op, en inderdaad, symptomen daarvan zijn voor heel wat singles herkenbaar. Maar betekent dat dat er dan wat mis met je is? Moet je nu jaren in therapie? Wij denken van niet! Lees hieronder waarom.

Een herkenbaar verschijnsel

“Ik heb pas onlangs ontdekt dat ik bindingsangst heb, en dat is behoorlijk confronterend” verzucht één van onze coachingskandidaten tijdens het kennismakingsgesprek. Dat pas laat (h)erkennen van je bindingsangst is een herkenbaar verschijnsel voor velen; het is immers gemakkelijker om te denken dat je de ware gewoon nog niet tegen bent gekomen. Als je rond je 35e of later echter ontdekt dat je relaties tot nu toe niet soepel verlopen, kan er inderdaad meer aan de hand zijn. Het is voor velen nu eenmaal niet zomaar gegeven om je gemakkelijk te verbinden. Je (zelf)vertrouwen kan in de loop der jaren een flinke deuk hebben opgelopen. Angst om je te binden dus!

Is er iets mis met mij?

Angst om met vertrouwen weer die verbinding aan te gaan (bindingsangst) of angst dat het weer mis gaat en de ander je verlaat (verlatingsangst): eigenlijk is dat niet zo raar. Toch vinden veel singles het stempel “bindingsangst” of “verlatingsangst” naar. “Ik heb anders wel goede vrienden en een goede band met mijn familie”, zeggen “bindingangstigen” vaak om te laten zien dat ze best in staat zijn om banden aan te gaan. En “Ik ben normaliter heel onafhankelijk en krachtig” zeggen ”verlatingsangstigen” om aan te tonen dat ze zich echt niet altijd zo afhankelijk en onzeker opstellen. En dit is in veel gevallen waar. Het hebben van bindingsangst of verlatingsangst, betekent helemaal niet dat er wat mis met je is. Wat is het dan wel?

Wat is bindingsangst?

Bindingsangst wil zeggen dat je (soms onbewust) angstig wordt als de ander (emotioneel) te dichtbij komt. Vaak ligt daaronder de angst voor afwijzing. Toch uit het zich op andere manieren, waardoor je het lang niet altijd herkent als angst. Je denkt bijvoorbeeld altijd na een paar dates dat de ander toch niet goed genoeg is, je blijft altijd twijfelen of de ander de ware is, of je maakt het uit als er iets wordt voorgesteld of gedaan waardoor de ander dichterbij komt (vakantie, voorstellen aan de ouders, samenwonen, etc). Patroon is in ieder geval dat je afstand neemt als de ander te dichtbij komt.

Wat is verlatingsangst?

Verlatingsangst wil zeggen dat je bang bent dat de ander je verlaat of niet leuk genoeg vindt. Ook daaronder ligt de angst voor afwijzing. Iemand met verlatingsangst vertoont echter ander gedrag om dit te voorkomen. Een verlatingsangstige probeert de ander juist naar zich toe te trekken, bijvoorbeeld door veel bevestiging te vragen, de ander te controleren of de ander te overtuigen. Vaak krijgen ze het idee dat de ander niet genoeg liefde of aandacht toont. Als er voldoende vertrouwen is kan de verlatingsangst soms omslaan in bindingsangst.

Hoe komt dat?

Vaak liggen oorzaken in de jeugd, al is dat lang niet altijd gemakkelijk te herleiden. Ouders hebben om zeer uiteenlopende redenen niet altijd de aandacht of bevestiging kunnen geven die je als kind nodig had. Daardoor heb je geleerd dat je je gevoelens en behoeftes maar beter kan uitschakelen (bij bindingsangstigen) of dat je er nooit zeker van kan zijn dat die ander er daadwerkelijk voor je is en het écht om jou gaat (bij verlatingsangst).

Toch is dit niet altijd zo gemakkelijker aan te wijzen en veel singles geven dan ook aan dat er niets mis was met hun jeugd. En inderdaad, lang niet iedereen heeft een “slechte jeugd” gehad. Maar ouders zijn niet perfect, hebben misschien op een cruciaal moment niet de aandacht kunnen geven die je wilde. De onveiligheid die je toen als kind gevoeld hebt, neem je dan mee in latere relaties.